Tác giả: Nguyệt Quan
Cổ ngữ có câu: "Muốn tới kinh thành phải qua ải Cư Dung, muốn đến ải Cư Dung tất phải đi qua trạm Kê Minh." Trạm Kê Minh cùng với Thổ Mộc bảo cách đó sáu mươi dặm tạo thành thế ỷ dốc, lại kết hợp với Du Lâm hình thành nên ba cửa ải lớn bảo vệ kinh thành.
Dương Lăng và Hàn Ấu Nương đã chuyển nhà ra khỏi vùng núi hẻo lánh. Đầu tiên hai vợ chồng tới thăm vị nhạc phụ đại nhân mà Dương Lăng chưa từng biết mặt, nhưng lại đúng lúc Hàn lão đại dẫn con trai đi săn trên núi chưa về. Hiện giờ tuyết to gió lớn, phụ thân lại vào sâu trong rừng nên Hàn Ấu Nương đoán ít ra cũng phải mươi ngày nửa tháng nữa người mới quay về. Thế là nàng bèn nhắn lại tin mình đã dọn nhà vào trong thành với hàng xóm xung quanh, sau đó cùng Dương Lăng đi Kê Minh.
Dương Lăng chỉ nhớ có nghe qua về cái tên Thổ Mộc bảo. Theo trí nhớ của y, từng có một vị hoàng đế triều Minh dẫn theo năm mươi vạn đại quân đã bị thủ lĩnh bộ tộc Ngõa Lạt (CT: chỉ các bộ tộc ở Tây Mông Cổ, bao gồm phía bắc Tân Cương, Trung Quốc và phía tây nước Mông Cổ ngày nay) đánh cho đại bại ở nơi này, và ông ta đã trở thành một trong số ít các hoàng đế không may bị bắt sống. Nhờ đọc "Bình Tung Hiệp Ảnh" của Lương Vũ Sinh nên y mới biết được chuyện này.
Trong ấn tượng của y, e là chỉ có mấy nơi như Tuyên Đức, Đại Đồng mới đáng được gọi là thành. Tuy nhiên, khởi hành rồi y mới biết giao thông thời này rất bất tiện, còn Kê Minh, mặc dù là một tòa thành nhỏ, nhưng những hàng quán như hiệu buôn, tiệm cầm đồ, hàng dầu, quán trà, quán ăn, loại gì cũng có.
Nơi này là cửa ngõ qua lại giữa kinh thành và vùng Tây Bắc, thương nghiệp phát triển, giao thông tiện lợi, vì thế cũng có thể xem là rất phồn hoa.
Dương Lăng và Hàn Ấu Nương thuê một căn phòng nho nhỏ ở xưởng dầu của nhà họ Tương. Nhà cửa đất đai đều không còn nữa, trên người lại chỉ có khoảng mười lạng bạc, Hàn Ấu Nương sao có thể ngồi không một chỗ! Nàng bèn tới một tiệm may ở đầu phố xin một chân may vá.
Dương Lăng cũng muốn ra ngoài đi lại xem có cách gì để làm giàu không, hoặc ít nhất cũng phải tìm lấy một công việc, chứ để một thiếu nữ mới mười lăm tuổi đầu nuôi, y thật sự cảm thấy không ổn. Nhưng Hàn Ấu Nương lại khăng khăng không chịu, nàng muốn y ở nhà chuyên tâm đọc sách. Dương Lăng cũng đành nghe theo, miệng thì đáp ứng, nhưng nhân lúc nàng không ở nhà liền bắt chước đám học sinh cúp tiết, lẻn ra ngoài đi lăng xăng khắp nơi.
Nào là dịch trạm (CT: trạm truyền đưa văn thư), cửa hàng xe ngựa, tiệm cầm đồ, rồi chùa chiền, mấy chỗ này làm gì có công việc thích hợp với y! Đi cả ngày trời, vắt nát cả óc vẫn không nghĩ ra được cách nào để phát tài, thấy một tiệm rượu, thế là y bước vào kêu ba lạng thịt bò muối, một bình rượu trắng nhỏ, sau đó bắt đầu thưởng thức. Mùi vị của thứ rượu trắng được lên men từ gạo nguyên chất này còn ngon hơn loại rượu cả trăm tệ mà y từng uống tại các nhà hàng lớn. Cho dù có dở thì gã Dương Lăng đáng thương này cũng có biết cách nấu rượu đâu mà phát tài được.
Hỡi ôi, lúc trước đọc tiểu thuyết thấy mấy nhân vật vượt thời gian trong truyện muốn phát tài liền có người vội đưa tiền tới, muốn làm quan lập tức có hoàng thượng chạy ra khóc lóc năn nỉ xin hắn ta ra làm quan, muốn gặp mỹ nữ thì dù chỉ ra khỏi ngõ cũng gặp được vài ba nàng. Liệu có phải là mình quá kém cỏi không nhỉ?
Dương Lăng chán nản uống hết chén rượu chất chứa buồn phiền, sau đó trả bảy văn tiền và rời khỏi quán. Giấu tay vào trong áo, y buồn bực bước đi trên con đường đầy tuyết, tiếng sột soạt vang lên theo từng bước chân. Tòa thành này thật ra rất phồn hoa, lượng người qua lại cũng rất lớn. Nhưng bạn đừng có lấy hình ảnh mọi người đi lại chen chúc của thời nay ra mà tưởng tượng, thời đó không có nhiều người như vậy.
Con đường này tuy tương đối nhộn nhịp, cửa hàng cửa hiệu xếp san sát nhưng người đi lại thật ra cũng chỉ lác đác, không thể xem là nhiều. Sau lưng Dương Lăng chợt vang lên một tràng tiếng vó ngựa dồn dập. Theo thói quen y chỉ tránh đường khi nghe tiếng còi xe, do đó lúc này y vẫn tỉnh như không, cứ bước ngay giữa đường. Đột nhiên vai phải y như bị vật gì quất mạnh xuống, cả người lảo đảo về phía trước, suýt chút nữa là ngã.
Y lấy lại thăng bằng rồi quay đầu nhìn lại, một thớt ngựa thân hình to lớn, lông màu hạt dẻ đang thở phì phò đứng ngay bên cạnh, từ trên ngựa vọng xuống tiếng mắng:
- Ngươi bị điếc hả?
"Cái gì? Đã đụng người ta mà còn ngang ngược?" Dương Lăng tức giận bừng bừng, ngước mắt nhìn lên yên ngựa. Người trên ngựa đội một chiếc mũ da che kín hai tai, để lộ khuôn mặt phấn hồng xinh xắn, mi cong mềm mại, hai hàng lông mày đen nhánh, chiếc mũi dọc dừa nằm ngay dưới cặp mắt long lanh, miệng hồng chúm chím.
Cặp mắt Dương Lăng không tự chủ được sáng rực lên, vừa nhắc mỹ nữ, mỹ nữ đã tới. Mỹ nữ này thật sự là đệ nhất đại mỹ nữ y từng gặp kể từ khi bước chân vào thế giới cổ đại. Từ đôi mày ánh mắt đến mũi ngọc môi hồng, không chỗ nào không quyến rũ. Sự quyến rũ của một nữ nhân chân chính. Trông nàng mới chỉ xấp xỉ mười bốn, mười lăm tuổi, giờ đã đẹp thế này rồi, lớn hơn chút nữa không biết sẽ còn đẹp đến mức nào đây?
Ấu Nương mặc dù cũng là một cô gái xinh đẹp, song vầng trán lại hơi đậm tính cương nghị, đường nét khuôn mặt cũng không yêu kiều bằng. Mà cái khí chất của một cô gái thuần phác miền thôn dã lại càng không thể nào sánh được với khí chất trang nhã cao quý của thiếu nữ trước mặt đây. Có nhìn thấy đôi mắt cực kỳ quyến rũ trên khuôn mặt trái xoan của nàng người ta mới hiểu được hồ ly tinh trông như thế nào.
Nàng mặc đồ nam, bên ngoài khoác chiếc áo choàng màu xanh lục nhạt của nước hồ, để lộ đôi ủng da hươu ống ngắn ở bên dưới. Mày liễu nhướng lên, nàng đang tức giận quát Dương Lăng. Khi thấy y xoay lại, trên người mặc áo vải bông màu xanh nước biển, bên ngoài khoác áo choàng dài màu xanh da trời, dáng người cao ráo, khuôn mặt tuy mang vẻ thư sinh nhưng đường nét lại khá anh tuấn, quan trọng nhất là cặp mắt có thần, nhìn rất thuận mắt, nên cơn tức của nàng cũng tạm thời vơi đi vài phần.
“Hây” có tiếng hét ghìm cương, một người cưỡi ngựa chạy tới bên cạnh. Kỹ thuật rõ ràng là không bằng thiếu nữ xinh đẹp kia, đầu ngựa hất cao, hí vang một tiếng dài, vó đạp tuyết bắn tung tóe. Hắn hơi kiễng mông ổn định thân người rồi mới lớn tiếng:
- Sao vậy muội? Này, tiểu tử mù nhà ngươi đã va vào muội muội của ta phải không?
Gã này khá vạm vỡ, trên người mặc một áo chẽn ngắn nút cài bên, đầu đội mũ nỉ màu tím, tuổi độ hai mươi, da màu đồng, mắt to mày rậm. Gã có phong thái hiên ngang, mặt tràn đầy vẻ kiêu ngạo, trông hết sức gan dạ, dũng cảm. Vừa nói gã vừa rướn người tới, cây roi ngựa trong tay quất vút xuống người Dương Lăng.
Tên này nói đánh là đánh, thật quá bạo ngược. Dương Lăng tránh không kịp, lại sợ bị quất trúng mặt nên theo phản xạ y đưa tay lên che. Thiếu nữ nọ hơi vươn người ra, cây roi ngựa trên tay phải vút thẳng đến quấn lấy roi của ca ca. Rồi nàng kéo về phía sau, không cho nó đánh xuống.
Bật cười khúc khích, nàng thúc ngựa chạy tới bên cạnh Dương Lăng, nói với gã kia:
- Bỏ đi ca ca, trông người ta thế này chắc là kẻ đọc sách, sao có thể chịu được cây roi của huynh chứ? Này, thư sinh, đừng có sợ, bổn cô nương tha cho ngươi đó …
Giọng cười ngọt ngào của cô nàng nghe hết sức êm tai, phong cách thân thiện lại có phần châm chọc.
Dương Lăng bỏ tay xuống, ngẩng đầu ngắm nhìn dung nhan kiều diễm của nàng, khuôn mặt ấy xinh tựa hoa đào. Dương Lăng đã trải qua chín kiếp, từng gặp không biết bao nhiêu mỹ nữ, ấy vậy mà vẫn bị tiểu mỹ nhân có sức quyến rũ chết người này làm cho tim đập thình thịch.
Đôi mắt lấp lánh của thiếu nữ biểu lộ tình cảm rất phong phú. Dường như đã quen với phản ứng của bọn đàn ông khi lần đầu thấy sắc đẹp của mình, tuy nhiên khi thấy ánh mắt Dương Lăng mặc dầu đầy ngưỡng mộ, nhưng lại không có cái vẻ tham lam háo sắc của bọn nam nhân đáng ghét kia, mắt nàng lộ vẻ thú vị. Chăm chú nhìn y một chút, nàng quay đầu sang bảo với gã kia:
- Ca, đi thôi, còn phải mua lễ vật nữa!
Nói rồi, nàng thúc chân vào bụng ngựa, cười nhắc Dương Lăng:
- Thư sinh hãy nhường đường, ta không muốn lại va vào ngươi nữa.
Trong chuỗi cười khanh khách của nàng, con ngựa màu hạt dẻ lướt đi, kỹ thuật của thiếu nữ này quả thật rất giỏi.
Khi bóng dáng yêu kiều xinh xắn lướt qua, Dương Lăng ngửi thấy hương thơm quý phái thoang thoảng mê người.
Gã thanh niên to như con báo kia hung hãn trừng mắt nhìn Dương Lăng, hừ một tiếng, rồi cũng nghênh ngang thúc ngựa chạy theo sau muội muội. Dương Lăng chẳng phải người thích ẩu đả, mà y cũng chẳng có bản lĩnh đánh nhau, nên chỉ cười nhạt không nói gì. Khi thấy hai người đã đi xa, y tiếp tục chậm rãi bước về phía trước.
Dương Lăng cứ trông thấy cửa hàng là bước vào dạo quanh, hy vọng sẽ nảy ra được ý tưởng làm giàu. Tiếc là y nghĩ không ra thứ gì thích hợp để có thể ứng dụng, vừa phù hợp với trình độ khoa học kỹ thuật của người thời này, vừa là kiến thức y hiểu rõ. Vất vả lắm y mới nghĩ ra kẹo hồ lô, ngay lập tức liền thấy hai ông lão đang đứng ở góc đường với hai cây nộm rơm cắm đầy kẹo hồ lô.
Dương Lăng chua chát nghĩ: "Không biết thịt dê xiên của Tây Vực đã truyền đến Trung Nguyên hay chưa, nếu chưa thì xem như chỉ có mình là tung ra được. Nhưng bán thịt xiên thì làm sao mà giàu được đây? Về phương diện ẩm thực, yêu cầu của người xưa đối với vẻ ngoài quan trọng hơn mùi vị nhiều, nếu không thì trong ba thứ 'sắc, hương, vị' của đồ ăn cũng đã chẳng đặt chữ 'sắc' lên hàng đầu."
Ngẫm lại thì cho dù ở thời đại của mình, thịt dê xiên cũng không phải là món ăn có thể đưa vào những nơi trang trọng. Những người có thân phận khi uống rượu giao lưu, ai lại cầm xiên thịt lên mà gặm chứ. Còn với kẻ không có tiền, bảo hắn bỏ ra một văn tiền để ăn mấy viên thịt, chỉ e hắn sẽ không đành lòng.
Tưởng tượng tới việc mình mặc một chiếc áo khoác dài sọc xanh trắng, gắn thêm bộ râu giả, đứng bên cái giá sắt hun khói, vừa giả làm người Tây Vực để mời gọi khách hàng, vừa nướng xiên thịt; còn Hàn Ấu Nương thì ngồi đằng sau cầm mấy que trúc xiên thịt chuột chết, Dương Lăng không khỏi rùng mình: dựa vào thứ đó mà có thể làm giàu ở thời đại này sao? Có đánh chết mình cũng không tin.
Bó tay lê bước, nhìn thấy một cửa hàng nhạc cụ, Dương Lăng bước vào, vừa liếc mắt đã trông thấy hai huynh muội khi nãy cũng đang đứng ở bên trong. Thấy có người vào, thiếu nữ đó cũng quay đầu lại nhìn. Bị bắt gặp, Dương Lăng giờ có muốn quay trở ra cũng bất tiện, sợ bị người ta chê cười là nhát gan.
Lúc này thiếu nữ kia đã bỏ chiếc mũ trên đầu xuống, để lộ ra gương mặt thanh tú, đường nét đẹp như tranh vẽ cùng với mái tóc được vấn ba búi trên đầu. Khi xoay lại nhìn thấy y, thiếu nữ không khỏi mỉm cười rồi lại quay đầu về, vuốt ve một chiếc đàn cổ ở trên bàn.
Dương Lăng không am hiểu về nhạc cụ, nhưng mới vừa thấy người ta đã bỏ đi thì cũng không tiện lắm. Cho nên y làm bộ làm tịch cầm lấy một cây sáo trúc lên nhìn nhìn ngắm ngắm, nhưng mắt lại lén nhìn về phía thiếu nữ.
Nàng chỉ cúi đầu nhìn cây đàn. Trông hình dáng cây đàn đó đúng là đồ quý hiếm trong các loại đàn: dáng vẻ cổ xưa, mặt ngoài bóng loáng như vàng mà chẳng phải vàng, hoa văn tinh xảo, chất liệu sử dụng cũng là loại gỗ đồng cổ (CT: tên khoa học Aleurites cordata, là một thứ gỗ dùng để đóng đàn).
Ánh mắt thiếu nữ lộ vẻ vừa ngạc nhiên vừa vui mừng, đưa ngón tay ngọc ra vuốt nhẹ dây đàn, trong phòng vang lên những nốt nhạc êm tai.
- A ha, âm điệu thật không tệ!
Thiếu nữ vui thích reo lên. Một ngón tay ấn lên dây thứ nhất, ngón kia khảy đàn, nốt nhạc hùng hồn bi tráng lan rộng khắp phòng.
- Đàn tốt! Lão bản, cây đàn này bao nhiêu tiền?
Lão bản độ sáu mươi tuổi, cười nói với vẻ bợ đỡ:
- Tiểu thư thật biết nhìn hàng, cây đàn này chính là cổ vật từ triều trước, nếu tiểu thư thích, lão sẽ để lại với giá hai mươi lạng bạc.
Thiếu nữ ngạc nhiên hỏi lại:
- Hai mươi lạng ư? Cây đàn này không tồi, nhưng hai mươi lạng thì hơi đắt, ta thấy... chỉ đáng giá mười lạng thôi.