Tác giả: Mạc Ngôn
Ánh trăng như rắc bụi vàng bụi bạc trên giấy dán cửa sổ. Giáp Con ngủ
say trên giường, chân tay dang rộng, ngáy như sấm. Nàng trần truồng đi
ra sân, cảm thấy ánh trăng như nước chảy trên người. Cảm giác ấy thật là đẹp, nhưng lại chạm vết thương lòng, vết thương mà bất cứ lúc nào cũng
tái phát. Tiền Đinh ơi Tiền Đinh, ông lớn Tiền, oan gia của tui! Khi nào ông mới biết, rằng có người đàn bà mất ngủ vì ông? Khi nào ông mới hay, rằng một quả đào mật đã chín nẫu, đang đợi ông thưởng thức… Ôi vầng
trăng trên cao, Người là thần của giới nữ, là tri kiû của giới nữ.
Nguyệt lão trong truyền thuyết có phải là Người không? Nếu Người là
Nguyệt lão trong truyền thuyết thì sao không nhắn giúp tui một cái tin?
Nếu Người không phải là Nguyệt lão trong truyền thuyết, thì Nguyệt lão
chủ trì tình yêu nam nữ dưới trần là ngôi sao nào, hay vị thần nào dưới
hạ giới? Một con chim trắng rất to theo ánh trăng bay tới, đậu trên cây
ngô đồng ở góc sân. Tim nàng đập rộn lên. Nguyệt lão ơi Nguyệt lão,
Người thiêng thật! Người không mắt nhưng thấu suốt vạn vật dưới trần
gian. Người không tai, nhưng nghe thấy hết những lời riêng tư thầm thì.
Người đã nghe thấy lời cầu xin của tui, sai tín sứ là con chim này đến
gặp tui. Chim này là chim gì vậy? Một con chim lớn màu trắng, trắng đến
nỗi sáng lóa dưới ánh trăng. Mắt chim như hạt vàng khảm trên nền bạch
kim. Chim đậu trên cành cao nhất của cây ngô đồng, tư thế vô cùng đẹp
mắt cúi nhìn tui. Chim ơi, chim thần ơi, hãy dùng cái mỏ trắng như bạch
ngọc của chim chuyển cho người mà tui yêu thương mối tương tư còn nóng
bỏng hơn lửa, triền miên hơn mưa thu, dày đặc hơn cỏ dại của tui, rằng
chỉ cần ông hiểu được lòng tui, là tui dám nhảy vào rừng dao biển lửa,
rằng tui nguyện hóa thành cái ngưỡng cửa nhà ông, để hàng ngày ông ra
đụng vào đụng; rằng tui nguyện biến thành con ngựa, tùy ông cưỡi, tùy
ông đánh bằng roi; rằng tui đã từng ăn phân của ông… Ông lớn thân yêu
của tui, người anh của tui, trái tim của tui, sinh mạng của tui! Mối
tương tư, cái tình của tui như một cây nở đầy hoa, hương thơm ngào ngạt, bông nào cũng thấm đẫm máu và nước mắt tui, mỗi bông là một tình thoại, cả cây là ngàn vạn lời tỏ tình. Ông thân yêu của tui! Tôn Mi Nương
ngước nhìn cây ngô đồng, nước mắt chan hòa, môi nàng run run, những câu
nói dứt quãng thoát ra giữa hai hàm răng trắng lóa. Đất trời cảm động vì lòng thành của nàng. Con chim kêu lên một tiếng rồi vỗ cánh bay đi,
thoắt cái đã mất dạng trong ánh trăng, y như nước đá tan trong nước, như tia lửa bắn vào quầng lửa!
Đang ngẩn ngơ, tiếng gõ cửa khiến
nàng giật mình đánh thót. Nàng vội vàng chạy về buồng mặc quần áo. Không kịp xỏ giày, nàng cứ chân trần chạy trên đất ẩm sương đêm, đến bên
cổng. Nàng ôm ngực, run rẩy:
- Ai?
Nàng rất mong có chuyện lạ xảy ra, rất mong lòng thành của nàng cảm động được trời đất, thần
linh đã đưa sợi xích thằng cho người nàng yêu. Chắc là, nhân có trăng,
ông lớn đến thăm nàng. Nàng quì xuống, cầu mong giấc mơ biến thành sự
thật. Nhưng bên ngoài có tiếng thì thầm:
- Mi Nương, mở cửa!
- Ai đấy?
- Con gái, cha của con đây mà?
- Cha, nửa đêm gà gáy cha đến đây làm gì?
- Đừng hỏi nữa, cha gặp nạn, mở cửa mau!
Nàng hốt hoảng rút then, mở cánh cổng lớn. cùng với tiếng rít của cánh cổng, cha nàng – kép hát trứ danh vùng Cao Mật, ngã nhào vào sân.
Dưới ánh trăng, nàng thấy mặt cha đầy máu. Bộ râu thua một cách vẻ vang
trong lần đọ râu, nay chỉ còn lơ thơ vài sợi trên cái cằm đầy máu. Nàng
kinh ngạc hỏi:
- Cha, sao thế này hở cha?
Nàng gọi Giáp
Con dậy, vực cha vào giường, dùng đũa cậy miệng, đổ nửa bát nước lạnh
cha nàng mới tỉnh. Vừa tỉnh, ông đã sờ lên cằm, và ông ồ khóc. Ông khóc
rất thương tâm, y hệt như đứa trẻ bị đòn oan. Máu ở cằm rỉ ra, bôi bẩn
mấy sợi râu còn lại. nàng lấy kéo cắt rụi, rồi vốc một nắm bột mì đắp
lên cằm cho cha. Nàng hỏi:
- Kẻ nào hại cha đến nông nỗi này?
Mắt cha tóe lửa, những thớ thịt trên mặt giật giật, nghiến răng ken két:
- Chính hắn, chắc chắn là hắn! Chính hắn vặt râu ta. Hắn thắng ta, mà sao không tha cho ta? Trước công chúng, hắn tuyên bố miễn tội cho ta, vậy
vì sao lại ngầm hạ độc thủ. Thằng này độc hơn rắn rết!
Lúc này nàng cảm thấy đã hoàn toàn khỏi bệnh tương tư. Nhớ lại mấy tháng
trời mê mê mẩn mẩn, nàng vừa thẹn vừa hối hận, có vẻ như đồng lõa với
Tiền Đinh vặt râu cha. Nàng nghĩ thầm: quan lớn Tiền, ông độc ác quá,
ông nhỏ nhen quá! Còn đâu là một quan phụ mẫu nổi tiếng khoan dung nhân
hậu? Hai năm rõ mười là một tên phỉ tàn ác! Ông đã hại tui đến nỗi ma
chẳng ra ma, người chẳng ra người, cũng tại tui tự ti thái quá, ông lại
còn hạ độc thủ với người đã chịu hàng phục ông. Ông là tên súc sinh mặt
người dạ thú, vậy mà làm sao tui lại si mê ông? Ông có biết mấy tháng
nay tui sống như thế nào không? Nghĩ tới đây tui lại thấy buồn não ruột! Tiền Đinh, ông vặt râu cha tui, tui sẽ lấy cái mạng chó của ông!
Nàng cẩn thận lựa ra hai đùi chó thật béo, rửa sạch cho vào nồi luộc. Để cho thịt thơm đậm nàng cho hương liệu vào luộc cùng. Nàng đích thân canh
lửa, lúc đầu lửa to, nước sôi sùng sục, sau giữ lửa nhỏ, ninh dừ. Mùi
thịt chó bay khắp phố. Thất Tai To là khách quen chạy tới, đập cửa rầm
rầm:
- Nàng Tiên Chân To, gió nào thổi mà trời quang mây tạnh thế? Chị lại thịt chó rồi hả? Tôi đặt một đùi…
- Một đùi cái mả mẹ anh! – Nàng gõ muôi vào mép nồi, chửi toáng lên. Chỉ
một đêm, nàng đã trở lại bản sắc của nàng Tây Thi Thịt Cầy cười đấy,
chửi đấy. Vẻ nhu mì thời tương tư Tiền Đinh biến mất từ lúc nào. Nàng
húp một bát cháo lòng, ăn một đĩa thịt vụn, rồi dùng muối tinh chà răng, nước lọc súc miệng, chải đầu rửa mặt, đánh phấn thoa son, thay quần áo
cũ, mặc quần áo mới, ngồi trước gương vuốt tóc, cài bông hồng lên tóc
mai. Nàng thấy mình bắt mắt quá, nàng si mê chính mình, thế là lửa tình
lại bùng lên, khó mà dập tắt. Thế này đâu phải đi giết người, đi bán
duyên thì có! Lửa dục bùng lên khiến nàng sợ run, nàng úp sấp gương, rồi nghiến răng nghiến lợi, mong lửa hận bùng cháy trong lồng ngực. Để củng cố quyết tâm, để mài rũa ý chí, nàng sang chái đông thăm cha. Bột mì đã đóng vẩy trên vết thương, cằm cha có mùi hôi, dụ ruồi nhặng kéo đến
từng đàn. Khuôn mặt cha khiến nàng vừa hận vừa xót xa. Nàng cầm que củi
chọc nhẹ vào cằm cha. Cha nàng đang ngủ bị đau, kêu lên một tiếng rồi
tỉnh dậy, hé cặp mắt sưng mọng nhìn nàng.
- Cha, con hỏi cha – Nàng lạnh nhạt, hỏi – Nửa đêm cha vào thành có việc gì?
- Cha đi chơi động – Cha nàng trả lời thẳng thắn.
- Xì – Nàng diễu cha – Râu của cha bị bọn điếm nhổ làm phất trần, đúng không?
- Không phải, cha với bọn họ quan hệ rất tốt, họ không nỡ vặt râu ta! cha từ động ra về, đến ngõ sau huyện lỵ thì một người bịt mặt nhảy ra, đánh cha ngã xuống rồi vặt râu cha.
- Hắn có một mình mà vặt được râu của cha?
- Hắn võ nghệ cao cường, còn ta lúc đó đang say khướt.
- Vì sao cha khẳng định là hắn?
- Hắn đeo bao râu dưới cằm – Cha khẳng định – Chỉ người nào râu dài mới dùng bao râu.
- Vậy được, con sẽ báo thù cho cha – Nàng nói – Dù cha là đồ khốn kiếp, nhưng vẫn là cha của con!
- Con định báo thù kiểu gì?
- Con sẽ giết hắn!
- Không, con không thể giết hắn, cũng không giết nổi hắn – Cha nói – con vặt một nắm râu của hắn thì coi như đã báo thù cho cha!
- Được, con sẽ vặt râu hắn.
- Con cũng không vặt được râu hắn – Cha lắc đầu nói – Hắn khỏe lắm, vọt
một phát cao ba thước, nhìn qua cũng biết là dân có nghề.
- Cha không biết câu “vỏ quýt dày có móng tay nhọn” sao?
- Cha đợi tin vui của con – Cha nói, giọng hài hước – Chỉ e cầm túi thịt đánh chó, có đi mà không có về!
- Cha hãy đợi đấy!
- Con gái ơi, cha tuy chẳng ra gì nhưng vẫn là cha của con, cha khuyên
con đừng đi! Nằm ngủ một nửa đêm, ít nhiều cha đã hiểu, cha bị người ta
vặt râu là đích đáng, không nên trách người ta – Cha nói – Cha sẽ về nhà ngay bây giờ, ai khuyên cha cũng không đi hát nữa. Một đời hát hổng,
một đời hư! Vở diễn có câu “Thay da đổi thịt, trở lại làm người”, với
cha hiện nay thì “Nhổ sạch râu ria, trở lại làm người”.
- Con không chỉ vì cha mà giết hắn…
Nàng vào bếp, dùng chao vớt đùi chó ra, để ráo nước, rắc lên một lượt tiêu
ớt, gói kỹ bằng lá sen khô, cất vào làn. Nàng lục đống đồ nghề của Giáp
Con, lấy ra con dao nhọn vẫn dùng để róc xương, gại ngón tay để thử độ
sắc. Nàng giấu con dao dưới đáy làn. Giáp Con buồn bực hỏi:
- Vợ ơi, vợ lấy dao làm gì đấy?
- Giết người!
- Giết ai?
- Giết chồng!
Giáp Con sờ gáy, cười lặng lẽ:
- Không phải, vợ giết vợ.
Mi Nương đến trước cổng nha môn, lén giúi bạc vào tay Tiểu Đồn một chiếc
vòng đeo tay bằng bạc, rồi véo một cái vào đùi hắn, nói:
- Người anh em, cho tui vào đi!
- Vào làm gì? – Tiểu Đôn cười tít mắt, hếch cằm về phía cái trống đại, nói – Kiện tụng gì thì cứ đánh trống lên!
- Tui không có oan ức mà phải đánh trống kêu oan! – Nàng nghiêng má, ghé
sát tai Tiểu Đồn, nói – Ông lớn nhắn tui đem thịt chó lên.
Tiểu Đồn cố ý khịt khịt mũi:
- Thơm, thơm, thơm điếc mũi! Không ngờ ông lớn lại khoái cái của này!
- Bọn đàn ông thối tha các người, thế cái của nào thì không khoái?
- Chị Hai, hầu hạ ông lớn xong xuôi, xương xẩu còn thừa cho đàn em nhấm nháp mấy!
Nàng xì một cái vào mặt Tiểu Đồn, nói:
- Chị đây không khi nào để chú em thiệt! Này, giờ này ông lớn ở phòng nào?
- Giờ này… - Tiểu Đồn nhìn mặt trời, nói - Giờ này ông lớn làm việc ở phòng duyệt án, cái phòng kia kìa!
Nàng bước vào cổng, men theo lối đi thẳng tắp, qua khoảng sân đã từng có
cuộc đọ râu, rẽ vào sân của sáu phòng ban, rồi vòng qua hành lang phía
đông của đại sảnh. Những người gặp nàng đều giương mắt nhìn, vẻ tò mò.
Với tất cả bọn họ, nàng đều đáp lại bằng nụ cười quyến rũ, thế là họ
tinh thần phơi phới, thần hồn điên đảo. Bọn nha dịch nhìn không chớp eo
lưng uyển chuyển của nàng, miệng há hốc, nước miếng chảy ra. Họ đưa mắt
nhìn nhau, gật gật đầu ra vẻ đã hiểu. Đem thịt chó đến à, đúng, đem thịt chó đến. Ông lớn vốn thích khoản này. Đúng là một con chó cái thơm da
thơm thịt, béo chảy mỡ… Bọn nha dịch nghĩ đến chuyện khác, cười rúc
rích.
Bước vào sảnh Hai, nàng thấy tim đập thình thịch, miệng
khô, hai đầu gối bủn rủn. Chàng thơ lại trẻ tuổi dẫn đường dừng lại, hất hàm về phía cửa phía đông của sảnh Hai. Nàng quay lại định cảm ơn,
nhưng anh ta đã rút lui đến giữa sân. Nàng đứng trước phòng duyệt án,
hít thật sâu để dịu bớt sóng gió trong lòng. Từ sân sau sảnh Hai, mùi tử đinh hương thơm gắt ùa đến từng đợt, khiến đầu óc nàng quay cuồng. Nàng giơ tay vén tóc mai, sửa lại bông hồng nhung, rồi xuôi tay lần theo
đường chéo của vạt áo xuống tận gấu. Nàng kéo nhẹ cửa, tấm rèm màuu
thanh thiên thêu hai con cò trắng màu nhũ bạc, chắn tầm nhìn của nàng.
Nàng cảm thấy máu dồn về tim, nhớ lại hình ảnh hai con cò tình tứ bên
nhau ở khu đầm lầy. Nàng cắn chặt môi để khỏi bật tiếng khóc. Nàng không thể nói rõ cơn bão lòng là yêu hay là hận, là oán hay hờn, chỉ biết như muốn nổ tung lồng ngực. Nàng lùi lại mấy bước một cách khó nhọc, gục
đầu vào mặt tường mát lạnh.
Sau đó, nàng nghiến răng cố giữ
bình tĩnh, trở lại đứng trước rèm. Nàng nghe thấy tiếng giở sách loạt
soạt, tiếng va chạm vào dĩa, tiếp đó là tiếng ho khẽ. Cổ họng tắc nghẹn, nàng hít thở khó khăn. Đó là tiếng ho của ông lớn, người tình trong
mộng của nàng, đồng thời cũng là kẻ thù bề ngoài tỏ ra nhân từ, trong
lòng ác độc, kẻ thù đã vặt râu cha nàng. Nàng nhớ lại sự nhục nhã ê chề
của tình yêu đơn phương, nhớ lại lời răn dạy của bà Lã và phương thuốc
chất thải mà bà Lã cho nàng uống. Quân cường đạo, bây giờ tui mới hiểu
vì sao hôm nay tui đến đây, chẳng qua là mượn cớ báo thù cho cha để tự
đánh lừa mình. Kỳ thực, bệnh của tui đã vào xương tủy, kiếp này vô
phương cứu chữa. Tui cần có một lối thoát. Tui cũng biết con một anh
hát, vợ một tên đồ tể không lọt vào mắt xanh của quan huyện, cho dù tui
có nhào vào lòng ông, thì ông cũng đuổi tui ra. Tui chẳng hy vọng gì và
cũng không mong được cứu rỗi. Tui sẽ chết trước mặt ông hoặc để ông chết trước mặt tui, sau đó tui đi theo ông.
Để có đủ dũng khí bước
qua cái rèm, nàng cố khơi dạy lòng căm thù trong nàng. Nhưng lòng căm
thù của nàng chỉ như gió xuân khẽ đung đưa cành liễu, không có cơ sở,
không trọng lượng, chỉ cần một gợn giò là bay mất dạng. Mùi hoa đinh
hương khiến nàng choáng váng, bồn chồn không yên. Lúc này, bỗng có tiếng huýt sáo khe khẽ, ríu rít như chim vành khuyên, rất vui tai. Không ngờ
đường đường qua tri huyện mà huýt sáo miệng như một thiếu niên lãng tử!
Nàng cảm thấy một làn gió nhẹ mơn trớn, khắp người nổi da gà, trong đầu
lại mở ra một kẽ hở. Trời ơi, nếu không ra tay thì không còn dũng khí
nữa. Nàng phải thay đổi kế hoạch, lấy dao từ đáy làn cầm gọn trong tay.
Nàng định vào làm ngay, đâm trúng tim ông lớn rồi đâm vào tim mình. Để
máu của ông và máu của nàng cùng chảy. Nàng bạo lên, hất rèm bước vào,
tấm rèm thêu hai con cò khép ngay lại sau lưng nàng, che khuất luôn thế
giới bên ngoài.
Giữa phòng là chiếc bàn lớn, trên bày đủ văn
phòng tứ bảo, những bức tranh chữ treo trên tường, những giá gỗ để xó
nhà, trên giá là những bồn hoa, cửa sổ chan hòa ánh nắng. Tất cả những
cái đó sau khi cơn kích động qua đi, nàng mới nhìn thấy. Còn khi vén rèm bước vào, chỉ thấy mỗi ông lớn. Ông mặc thường phục, áo rất rộng, người hơi ngả trong ghế thái sư, hai chân đi tất bông trắng tinh thì gác lên
mặt bàn. Ông lớn giật mình, vội thả hai chân xuống, vẻ ngạc nhiên còn
đọng mãi trên khuôn mặt. Ông ngồi thẳng lên, đặt sách xuống nhìn nàng
không chớp, nói:
- Nàng…
Tiếp theo đó là bốn mắt nhìn
nhau, ánh mắt như sợi xích thằng liên kết hai người lại. nàng cảm thấy
từ đầu tới chân bị trói chặt, không còn chút sức lực để cưỡng lại. chiếc làn và con dao rơi xuống nền gạch. Con dao rơi dưới đất sáng quắc nhưng nàng không nhìn thấy, ông lớn cũng không nhìn thấy. Đùi chó dưới đất
thơm phức, nàng không ngửi thấy, ông lớn cũng không ngửi thấy. Nước mắt
nóng bỏng ứa ra từ hai hốc mắt của nàng, ướt đẫm khuôn mặt nàng, ướt đẫm ngực áo nàng. Hôm ấy nàng mặc chiếc áo lụa màu cánh sen, tay áo, cổ áo
và gấu áo đều viền chỉ lục. Cổ áo cao cao càng làm nổi bật cái cổ trắng
như ngó cần. Hai gò vú kênh kiệu rúc rích còn vương sương sớm, kiều
diễm, mịn màng, e ấp, thẹn thùng. Quan lớn Tiền vô cùng xúc động. Người
con gái như nà Tiên giáng trần này lại là người tình của ông, xa nhau
bây giờ gặp lại.
Ông đứng dậy, đi vòng qua bàn giấy, góc bàn va
tím đùi mà ông không hay. Đôi mắt ông không rời đôi mắt nàng. Trong lòng ông chỉ có người đẹp này, chẳng khác con nhộng sau khi lột xác thành
con bướm, chỉ còn mỏng tang cái vỏ. Mắt ông ướt đẫm, ông thở hổn hển.
Ông giơ cả hai tay, lòng ông rộng mở. Khoảng cách còn một bước, ông đứng lại. Hai người vẫn mắt trong mắt, mắt nào cũng lệ chảy tràn. Sức mạnh
súc tích dần lên, nhiệt độ tăng dần lên. Cuối cùng, không rõ ai trước ai sau, hai người ôm chầm lấy nhau, dốc toàn bộ sức lực quấn chặt lấy nhau như hai con rắn, cả hai đều ngừng thở, xương cốt kêu răng rắc, hai
miệng tìm đến nhau, dính chặt. Cả hai cùng nhắm mắt, chỉ còn bốn môi
cùng hai lưỡi quyết trận thư hùng, trời nghiêng đất ngửa, ngậm và nuốt,
hai cặp môi tan ra như kẹo mạch nha nóng chảy… Sau đó thì, nước chảy
thành mương, dưa chín cuống rụng, không một sức mạnh nào ngăn được họ.
Giữa thanh thiên bạch nhật, trong gian phòng duyệt án trang nghiêm,
không giường ngà, không chăn uyên ương, hai người cởi phăng xác nhộng,
lộ vẻ yêu kiều, lột xác thành tiên ngay trên nền gạch.